به نقل از «ایسکانیوز»

طالبان تاکنون ۴ بار معاهده ۱۳۵۱ هیرمند را نقض کردند

تاریخ انتشار: ۱۰ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۷۵۸۲۱

به گزارش گروه اقتصادی ایسکانیوز، یکی از تکراری‌ترین مواضع سیاست‌ خارجی مرتبط با ایران اذعان مقامات کشور افغانستان به پایبندی به معاهده ۱۳۵۱ به منظور تعیین و تکلیف حقابه هیرمند است، اگرچه ممکن است میان حاکمان افغانستان در ۵۰ سال گذشته تفاوت‌های ایدئولوژیک بسیاری وجود داشته باشد اما اگر یک محور بخواهد میان تمامی این حاکمان مشترک تلقی شود، همین مسئله اعلام گفتاری پایبندی به معاهده ۱۳۵۱ رودخانه هیرمند است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این راستا، آخرین گروهی که سنت حاکمان پیشین افغانستان را ترک نکرد و همچنان به ادعای گفتاری پایبندی به معاهده ۱۳۵۱ میان ایران و افغانستان اکتفا می‌کرد، طالبان بود که هم‌اکنون هیئت حاکمه افغانستان را راهبری می‌کند.

وحیدی: طالبان مرزبانانشان را توجیه کنند

بر این اساس در این گزارش سعی داریم، اقدامات نقض کننده معاهده ۱۳۵۱ از سوی طالبان را مرور کنیم تا مشخص شود، صرفا اظهارنظرهای سیاسی پیرامون پایبندی به یک عهدنامه به معنای رعایت آن عهدنامه نیست.

پس از پیگیری ایران از سوی بالاترین مقام اجرایی یعنی رئیس‌جمهور به منظور احقاق حقوق مردم شرق کشور و رهاسازی حقابه، مقامات طالبان‌ بیانیه‌ای صادر کردند. اگرچه در این بیانیه قید پایبندی به معاهده ذکر شده بود، اما واکاوی دقیق آن بیانگر چند عبارت نقض کننده معاهده ۱۳۵۱ هیرمند است.

به گزارش فارس، در دومین پاراگراف از بیانیه طالبان در واکنش به احقاق حقوق ایران، دقیقا پس از اعلام تعهد طالبان به تعهدات مندرج در عهدنامه آورده شده است که «از اینکه در سال‌های اخیر در افغانستان و منطقه خشکسالی رخ داده و سطح آب پایین آمده است، به شمول دریای هلمند (رودخانه هیرمند) تعداد زیادی از ولایات و مناطق کشور از خشکسالی رنج می‌برند و آب کافی وجود ندارد.»

مقامات طالبان در حالی سطح پایین آب و کلمه خشکسالی را به عنوان دلیل خشکسالی مطرح می‌کنند که معاهده هیرمند، تعریف متفاوتی از میزان خشکسالی و ترسالی ارائه داده و بر اساس بند ج ماده یک این معاهده « یک "‌سال نرمال آب" عبارت از سالی است که مجموع جریان آب از اول اکتبر تا ختم سپتامبر سال مابعد در موضع دستگاه آب‌شناسی دهراود بررود هیرمند (‌هلمند) بالاتر از مدخل بندکجکی ۵۶۶۱.۷۱۵ میلیون مترمکعب اندازه‌گیری و محاسبه شده است.»

بر این اساس مقامات طالبان در این بیانیه با نقض بند ج ماده یک برخلاف حرف‌های خود، معاهده ۱۳۵۱ را زیر پا گذاشته‌اند.

نکته قابل توجه اینکه موارد ناقض معاهده هیرمند در بیانیه طالبان به مورد یاد شده ختم نمی‌شود و طالبان در پایان این بیانیه عنوان کرده است: «‌ذخایر آب ما به اندازه‌ای برسد که اگر آن‌ را به ایران جاری بسیازیم و در دریای خشک هلمند صدها کیلومتر مسیر را طی کند، به آن کشور (ایران) برسد.»

بر این مبنا در حالی طالبان به موانع رودخانه هیرمند اشاره می‌کند که مطابق ماده ۵ عهدنامه موظف است، هرگونه مانع عدم رسیدن حقابه هیرمند به مرز ایران را رفع کند، بر اساس معاهده هیرمند «افغانستان موافقت دارد اقدامی نکند که ایران را از حقابه آن از آب رود هیرمند (‌هلمند) که مطابق احکام مندرج مواد دوم و سوم و چهارم‌این معاهده تثبیت و محدود شده است بعضاً یا کلاً محروم سازد.»

بر این مبنا، طالبان با اشاره به موانع ایجاد شده در رودخانه هیرمند به جای رفع آن رسما با این بیانیه ۲ بار معاهده هیرمند میان دو کشور ایران و افانستان را نقض کرده است.

* افغانستان موظف به دسترسی برای مشاهده تیم ایرانی از ایستگاه دهراوود بالاست سد کجکی است

یکی دیگر از موارد نقض معاهده که اخیرا نیز از سوی مقامات طالبان تکرار شده است، موضعی است که توسط معاون سیاسی وزیر خارجه افغانستان مطرح شد. بر این اساس این مقام مسئول گفته بود: «‌سدهای آب جزو مراکز حساس محسوب می‌شوند و به هیچ وجه به کارشناسان ایرانی اجازه داده نمی‌شود از سد کجکی بازدید کنند.»

این درحالیست که در سالهایی که بر حسب شرح ماده ۵ معاهده عنوان شده است: «اگر مقدار جریان آب کمتر از سال نرمال باشد و کمیسار جانب ایرانی راجع به جریان آب‌بالاتر از مدخل بند کجکی بر هیرمند (‌هلمند) در دستگاه آب‌شناسی دهراود طالب معلومات گردد جانب افغانی ارقام مربوطه را که توسط آن دستگاه‌ثبت شده است به دسترس وی می‌گذارد. در اثر تقاضای کمیسار ایرانی افغانی راپور ماهانه جریان آب را که در دستگاه دهراود ثبت گردیده است به وی‌ ارائه می‌دارد. در صورت تقاضای کمیسار ایرانی کمیسار افغانی با وی همکاری خواهد نمود تا جریان آب را در دستگاه دهراوود مشاهده و اندازه‌گیری‌ کند.»

بر اساس معاهده در صورت درخواست طرف ایرانی، افغانستان باید اجازه مشاهده و اندازه‌گیری اطلاعات ایستگاه دهراوود در بالادست سد کجکی مهیا شود و اظهارات مقامات طالبان به وضوح نقض معاهده هیرمند به حساب می‌آید.

بر اساس پایش ایستگاه‌های مستقر بر رود هیرمند در ورودی آب این رودخانه به ایران که اداره آب منطقه‌ای سیستان و بلوچستان در اختیار ایران قرار داده است، میزان ورودی آب هیرمند در سال جاری به ایران بسیار ناچیز و در حد صفر است. این در حالیست که مطابق معاهده در سال‌هایی که با تایید کمیسار ایران کمتر از میزان نرمال بارش داریم، بر اساس دستورالعملی باید میزان حق آبه تعیین شود. 

این درحالیست که هیئت حاکمه افغانستان در سال جاری آبی به سوی ایران رهاسازی نکرده و این مسئله نیز نقض آشکار معاهده در عمل است.

انتهای پیام/

کد خبر: 1183731 برچسب‌ها طالبان

منبع: ایسکانیوز

کلیدواژه: طالبان پایبندی به معاهده رودخانه هیرمند معاهده هیرمند مقامات طالبان معاهده ۱۳۵۱ جریان آب بر اساس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۷۵۸۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بازداشت عضو جمعیت اسلامی افغانستان در کابل

منابع خبری گزارش داده اند طالبان سید نبی نبیل، دیپلمات‌ ارشد وزارت امور خارجه این گروه را بازداشت کرده‌اند.

این دیپلمات از خانه‌اش در منطقه شهرک مسعود از مربوطات ناحیه پانزدهم شهر کابل بازداشت شده است.

دلیل بازداشت نبیل که عضو حزب جمعیت اسلامی افغانستان نیز است، معلوم نیست.

‏سید نبی نبیل، باشنده اصلی روستای سنگ‌اتش ولسوالی فرخار ولایت تخار است و در حکومت پیشین، معاون سفارت‌های افغانستان در کویت و عربستان سعودی بود.

او در مقاومت اول یکی از افراد کلیدی احمدشاه مسعود نیز بود و پس‌ از به قدرت رسیدن دوباره طالبان در وزارت خارجه زیر اداره این گروه کار و در شهر کابل زندگی می‌کرد.

طالبان تا کنون در این مورد چیزی نگفته‌اند.

باشگاه خبرنگاران جوان افغانستان افغانستان